Wprowadzenie do terminala (linii komend)
Definicja techniczna:
Command-Line Interface (CLI) to interfejs umożliwiający komunikację użytkownika z systemem operacyjnym lub oprogramowaniem za pomocą tekstowych poleceń. Komendy są wprowadzane w formie tekstu, a program przetwarzający te komendy nazywany jest interpreterem lub procesorem wiersza poleceń (command line processor).
Definicja uproszczona:
Terminal to tekstowy interfejs systemu operacyjnego. Użytkownik wpisuje polecenia, a system zwraca wyniki w formie tekstu.
Uruchamianie terminala
W systemie Ubuntu terminal można uruchomić na dwa sposoby:
- Graficznie: Kliknij w lewy dolny róg ekranu -> Pokaż aplikacje -> Terminal.
- Za pomocą skrótu klawiaturowego: Naciśnij jednocześnie Alt+Ctrl+T.
Sprawdzanie bieżącej lokalizacji (polecenie pwd)
Aby dowiedzieć się, w którym katalogu obecnie się znajdujesz, wpisz komendę:
pwd
Naciśnij Enter, a system wyświetli pełną ścieżkę do bieżącego katalogu. Na przykład:
/home/szeryf
Wyświetlanie zawartości katalogu (polecenie ls)
Aby wyświetlić listę plików i katalogów w bieżącej lokalizacji, użyj komendy:
ls
System wyświetli nieukrytą zawartość katalogu, np.:
1
Desktop Documents Downloads Pictures Videos
Przykłady użycia argumentów:
ls -l– wyświetla szczegółowe informacje o plikach (uprawnienia, właściciele, daty modyfikacji).ls -la– wyświetla także ukryte pliki, które są niewidoczne w standardowej formie.ls -l Dokumenty– pokazuje zawartość katalogu Dokumenty.
Tworzenie nowych katalogów (polecenie mkdir)
Aby utworzyć nowy katalog, wpisz:
mkdir [nazwa_katalogu]
Przykład:
mkdir PJATK
Jeżeli nazwa katalogu składa się z więcej niż jednego słowa, należy użyć cudzysłowów lub znaku underscore ( _ ). Przykład:
mkdir 'Rosół z makaronem' lub mkdir Rosół_z_makaronem.
Poruszanie się po katalogach (polecenie cd)
Aby przejść do innego katalogu, użyj komendy:
cd [nazwa_katalogu]
Przykład:
cd PJATK
Aby powrócić do katalogu nadrzędnego, wpisz:
cd ..
Ścieżki absolutne i względne w systemach Unixowych
W systemach Unixowych istnieją dwa podstawowe typy ścieżek dostępu:
- Ścieżka absolutna – zawsze zaczyna się od katalogu głównego (
/) i określa pełną lokalizację, np.:
/home/szeryf/Dokumenty - Ścieżka względna – odnosi się do bieżącej lokalizacji i pozwala poruszać się po katalogach w kontekście aktualnego katalogu. Symbol
..oznacza katalog nadrzędny.
Przykład ścieżki względnej
Jeżeli znajdujesz się w katalogu /home/szeryf/PJATK i chcesz utworzyć nowy katalog Przepisy w katalogu Dokumenty, użyj komendy:
mkdir ../Dokumenty/Przepisy
Tworzenie plików (polecenie touch)
Aby utworzyć nowy plik tekstowy, użyj komendy:
touch 'Ulubione_Przepisy.txt'
Sprawdź, czy plik został utworzony, używając komendy:
ls
Aby otworzyć plik w edytorze Geany, wpisz:
geany 'Ulubione_Przepisy.txt'
Aby wyświetlić zawartość pliku w terminalu, użyj:
cat 'Ulubione_Przepisy.txt'
Kopiowanie plików (polecenie cp)
Aby skopiować plik do innej lokalizacji, użyj komendy:
cp [plik] [lokalizacja docelowa]
Przykład:
cp 'Ulubione_Przepisy.txt' ~/PJATK
Zadanie
- Korzystając wyłącznie z terminala, utwórz poniższą strukturę katalogów:
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
/home/[nazwa_użytkownika]
│
├── Najlepsze Systemy Operacyjne
│
├── Przepisy
│ ├── Śniadania
│ ├── Obiady
│ └── Kolacje
│
├── Najlepsze Zarty
│
└── Studia
- W katalogu Najlepsze Systemy Operacyjne utwórz plik Linux.
- W katalogu Śniadania utwórz pliki tekstowe Hot-Dog z Żabki.txt oraz Jajecznica.txt, a następnie wypełnij je dowolnymi danymi.
- Skopiuj te pliki do katalogów Obiady i Kolacje.
- Następnie, będąc w katalogu Studia, wpisz komendę:
history > history.txt
Plik history.txt zawierający historię komend z bieżącej sesji terminala należy przedstawić prowadzącemu zajęcia.
@Skrypt przygotowany na bazie pracy mgr inż. Michała Hyli. http://mhyla.com